Ernest Ingmar Bergman urodził się w 1918 roku w szwedzkiej Uppsali – jest więc dzisiaj prawdopodobnie jednym z najstarszych, stale aktywnych filmowców. Niezwykle pracowity artysta rozpoczął swoją karierę w latach 70tych a od tego czasu zrealizował ponad 40 filmów, 140 przedstawień teatralnych, kilkanaście spektakli telewizyjnych, pisał też scenariusze dla innych reżyserów. Filmy jego nie są bynajmniej łatwe w odbiorze. Chociaż zaczynał ongiś od błyskotliwych, świeżych komedii, stopniowo zagęszczał atmosferę – z reguły chodzi o ponure dramaty o precyzyjnie wyrysowanych portretach psychologicznych garstki głównych bohaterów (niektórzy krytycy nazywali to podejście wiwisekcją psychologiczną).
Bergman często poruszał temat ludzkiego okrucieństwa, samotności, zachwiania wiary w Boga i w dobro. Jako syn pastora zawsze bardzo interesował się duchowością i uważał samego siebie za osobę uwikłaną w wewnętrzne konflikty. Swoje żywoty artystyczne związało z Bergmanem kilkoro znanych aktorów, którzy regularnie występowali w jego filmach – do najbardziej wybitnych postaci należą z pewnością Max Von Sydow oraz Liv Ullmann, którzy kilkakrotnie stworzyli filmową parę. W swoich największych dziełach reżyser nie opierał się jednak wyłącznie na mistrzowsko napisanych scenariuszach czy doborowej obsadzie aktorskiej – potrafił świetnie wykorzystać rolę ciszy w budowaniu atmosfery, jego znakiem markowym stały się bliskie ujęcia twarzy aktorów oraz umiejętne posługiwanie się grą cieni. Wielokrotnie współpracował z legendarnym już dzisiaj kamerzystą – Svenem Nykvistem. Z okazji 50-lecia Festiwalu w Cannes poproszono wszystkich żyjących laureatów Złotej Palmy o wybranie laureata Palmy Palm, najbardziej wybitnego filmowca. Wybór padł właśnie na Ingmara Bergmana. Do reżyserów, którzy traktują jego dzieło z nabożną czcią, należą między innymi Steven Spielberg oraz Wody Allen. Obecnie Bergman nie siada już w krześle reżysera, jednak stale pisze scenariusze i pracuje w teatrze.
3 SMAKOŁYKI
„Siódma pieczęć” (1957) – film uważany za jeden z najlepszych obrazów średniowiecza w historii kina. Historia opisująca podróż jowialnego giermka Jönsa i jego pana Blocka, który poszukuje sensu życia i przeżywa głęboki kryzys swojej wiary w Boga. W drodze powrotnej z wyprawy krzyżowej przejeżdżają przez tereny pustoszone przez zarazę i ludzi na granicy obłędu.
Scena : Block grający w szachy ze Śmiercią.
„Hańba” (1968) – Jan i Ewa (jeden z występów duetu Sydow-Ullmann), młode, kochające się małżeństwo dwojga muzyków mieszka w domu na odludziu. Chociaż chcą być całkowicie apolityczni, wciąga ich zawierucha wybuchającej wojny domowej. Ewa z przerażeniem obserwuje, jak chaos wojny zabija powoli we wrażliwym Janie wszystkie jego dobre cechy.
Scena : łódka płynąca przez morze pełne zwłok
„Szepty i krzyki” (1972) – kwintesencja stylu Bergmana. Historia umierającej Agnes, który zaprosi na swą posiadłość dwie siostry, by dotrzymały jej towarzystwa w ostatnich chwilach. Okazuje się, że obie są emocjonalnymi kalekami, które nie potrafią się oderwać od dworskiej etykiety i własnego egoizmu. Agnes umiera, jednak jej ciało ciągle wzywa do siebie wyrodne siostry i prosi o okruchy uczucia. Jedyną osobą, który posłucha wołania, jest wierna służąca – Anna.
Scena : Anna tuląca do piersi swoją panią